อาหารภาคกลาง หนึ่งในอาหารที่รสชาติ ไร้ที่สิ้นสุด

อาหารภาคกลาง เป็นวัฒนธรรมที่เกิดจากการผสมผสานจากหลากหลายเชื้อชาติได้แก่ จีน อินเดีย ลาว เขมร พม่า เวียดนาม และประเทศจากชาติตะวันตกที่เข้ามาค้าขายตั้งแต่สมัยกรุงศรีอยุธยา เป็นอาหารที่มีความหลากหลายทั้งในด้านการปรุง รสชาติ และการตกแต่งที่สวยงาม น่ารับประทาน

มีความวิจิตรบรรจง ประณีตที่ได้มาจากการถ่ายทอดวัฒนธรรมอาหารจากภายในวัง คนไทยภาคกลางกินข้าวเจ้าเป็นหลัก การรับประทานอาหารในแต่ละมื้อจะจัดเป็นสำรับ มีกับข้าวด้วยกันหลายอย่าง [1]

รสชาติ อาหารภาคกลาง

รสชาติอาหารภาคกลางนับได้ว่ามีความโดดเด่นเป็นพิเศษมากกว่าอาหารภาคอื่น อาหารภาคกลาง มีความหลากหลายในเรื่องของรสชาติ ทั้งรสเปรี้ยว หวาน เค็ม เผ็ด เอกลักษณ์ของรสชาติอาหารไม่ได้เกิดจากเครื่องปรุงเพียงอย่างเดียว รสเปรี้ยวที่ใช้ปรุงอาหารอาจได้มาจากมะนาว มะขาม มะกรูด ตะลิงปลิง ส้มแขก ผลไม้บางชนิด ตัวอย่างเช่น มะดัน มะม่วง เป็นต้น

การใช้เครื่องปรุงรสเปรี้ยวที่แตกต่างกันจึงทำให้เกิดความหลากหลายในรสชาติของอาหารไทยภาคกลาง อาทิเช่น ต้มยำ ใช้มะนาวเพื่อให้รสเปรี้ยว แต่ต้มโคล้งใช้น้ำมะขามเปียกเพื่อให้รสเปรี้ยวแทน

นอกจากนั้นยังมี รสเค็ม ที่ได้จากน้ำปลา กะปิ รสขม ที่ได้จากพืชชนิดต่างๆก็จะมี มะระ เป็นต้น และความเผ็ด ที่ได้จากพริก พริกไทย และเครื่องเทศ อาหารภาคกลาง เป็นอาหารที่มีครบทุกรส ซึ่งอาหารไทยที่ชาวต่างชาติส่วนใหญ่รู้จักและนิยมบริโภคล้วนแต่เป็นอาหารภาคกลางทั้งนั้น ไม่ว่าจะเป็น ต้มยำกุ้ง แกงเขียวหวาน ผัดไทย พะแนง เป็นต้น

เครื่องเคียง หรือ เครื่องแนม

รสชาติของอาหารไทยมักจะออกรสเผ็ด ดังนั้นจึงต้องมีอาหารรสเค็ม เปรี้ยว และหวาน เพื่อช่วยบรรเทาความเผ็ด ดังนั้นคำว่า “ เครื่องเคียง หรือ เครื่องแนม ” หมายถึง อาหารชนิดใดชนิดหนึ่งที่จัดเพิ่มขึ้นให้กับอาหารหลักในสำรับ เพื่อช่วยเสริมรสชาติอาหารในสำรับนั้นให้สมบูรณ์ยิ่งขึ้นอร่อยมากขึ้น

ประเภทหลนและน้ำพริก

หลนต่างๆ - มักกินกับผักดิบ นิยมใช้ปลาย่าง ปลาฟู ปลาทอด
น้ำพริกกะปิ - กินกับผักต้มกะทิ นิยมใช้ปลาฟู กุ้งเค็ม
น้ำพริกลงเรือ - นิยมใช้หมูหวาน ไข่เค็ม ปลาช่อนย่างหรือ ปลาดุกย่าง
แกงเผ็ด - นิยมใช้ของเค็ม หรือเปรี้ยวๆ หวานๆ เป็นเครื่องเคียง อาทิเช่น ปลาแห้ง เนื้อเค็ม ปลา เค็ม แตงโม
แกงส้ม - นิยมใช้ของเค็มๆ มันๆ ตัวอย่างเช่น ไข่เจียว ปลาเค็ม ไข่เค็ม หมูแดดเดียว
แกงขี้เหล็ก - นิยมใช้หัวผักกาดยำเค็ม
แกงคั่ว - นิยมใช้ของเค็มๆ เปรี้ยวๆ เป็นเครื่องเคียง เช่น ปลาเค็ม เนื้อเค็ม ไข่เค็ม ผัดหัว ผักกาดเค็ม
แกงมัสมั่น - นิยมใช้อาจาด ผักดองอบน้ำส้ม ถั่วลิสงทอดเคล้าเกลือ

ประเภทอาหารจานเดียว

ข้าวคลุกกะปิ นิยมใช้หมูหวาน กุ้งแห้งทอดกรอบ ใบชะพลูหั่นฝอย หอมแดง เป็นเครื่องเคียง
ข้าวผัด นิยมใช้แตงกวา ต้นหอม มะนาว พริกขี้หนู และมักจะมีแกงจืดเป็น เครื่องแนม

ประเภทยำ

ยำไข่จะละเม็ด นิยมใช้มังคุด เป็นเครื่องเคียง
ยำปลาทูนึ่ง นิยมใช้ผักกาดหอม ใบชะพลู เป็นเครื่องแนม [2]

อาหารยอดฮิตของภาคกลางพร้อมสูตรในการทำ

จะเห็นได้ว่าความเป็นมาของ อาหารภาคกลาง นี่ไม่ธรรมดาเลยจริงๆ รายละเอียดเยอะมากๆ วันนี้เราจะแนะนำอาหารยอดฮิตของภาคกลางพร้อมสูตรในการทำให้ท่านผู้อ่านได้รู้จักกัน 5 เมนู ดังนี้

1. แกงเขียวหวานเนื้อ

แค่ได้ยินชื่อท้องก็ร้องแล้วรับเมนูนี้ เมนูโปรดของหลายๆคนสามารถทานได้กับทั้งข้าวและขนมจีน

วิธีทำแกงเขียวหวานเนื้อ

• ใส่น้ำมันพืชลงในกระทะ นำขึ้นตั้งไฟพอร้อน ใส่น้ำพริกแกงเขียวหวานลงผัดพอหอม จากนั้นใส่เนื้อลงไปผัดจนสุก
• เติมกะทิลงไปผัด ใช้ไฟอ่อนเคี่ยวจนเนื้อสุกและนุ่ม ปรุงรสด้วยซอสหอยนางรม น้ำปลา และน้ำตาลปี๊บ คนผสมจนน้ำตาลปี๊บละลาย ชิมรสตามชอบ
• ใส่มะเขือพวงลงไปต้มจนสุก ใส่พริกชี้ฟ้า พริกขี้หนู และใบโหระพา คนผสมให้เข้ากัน ยกลงจากเตา ตักใส่ชาม พร้อมเสิร์ฟ

2. แกงเทโพปลาเค็ม

หนึ่งในแกงกะทิซึ่งเป็นอาหารดั้งเดิมของภาคกลาง ปัจจุบันก็เริ่มหาทานยากขึ้นกว่าเดิมบ้างแล้ว เนื่องจากไม่ค่อยมีคนสืบทอดทำต่อ

วิธีทำแกงเทโพปลา

• ผ่าหลังปลาสละ แบะเนื้อออกแล้วชโลมเกลือ หลังจากทาเกลือแล้วก็นำใส่ถุงใบใหญ่หมักไว้ค้างคืน รุ่งเช้าจึงล้างเกลือออกแล้วตากแดดจนแห้ง (ปลาสละเค็มเก็บไว้กินได้ตลอดทั้งปี)
• เคี่ยวหัวกะทิจนแตกมันจึงใส่เครื่องแกง พอเดือด ใส่ปลาแห้ง (แช่น้ำไว้แล้ว) ตัดพอคำ ใส่มะกรูดผ่าครึ่ง ชิมพริกแกงว่าเค็มพอไหม อาจจะเพิ่มน้ำปลาลงไป ตามด้วยน้ำตาลปี๊บและน้ำมะขามเปียก ก่อนเร่งไฟใส่ผักบุ้ง รอจนเดือดตักเสิร์ฟ [3]

3. แกงเขียวหวานไก่

เมนูยอดฮิตของคนไทยทุกภาค หอมมันไปด้วยกะทิ อร่อยถูกปากทั้งชาวไทย และชาวต่างชาติ

วิธีทำแกงเขียวหวานไก่

• เอาหัวกะทิใส่กระทะ ตั้งไฟกลางแล้วก็ใส่น้ำพริกแกงลงไป ผัดไปเรื่อย ๆ รอให้กะทิแตกมัน ใส่เนื้อไก่ที่หั่นไว้ลงผัดกับน้ำพริกแกง ฉีกใบมะกรูดลงไปเพื่อความหอม ผัดสักพักก็ใส่หางกะทิลงไป คนให้เข้ากัน รอให้เดือด
• ใส่มะเขือเปราะ ตามด้วยพริกชี้ฟ้าแดงและพริกอ่อน คนให้เข้ากัน แล้วปรุงรสด้วยน้ำตาลปี๊บ น้ำปลา ชิมรสตามชอบ รอให้เดือดและมะเขือสุกดี สุดท้ายใส่ใบโหระพา เสร็จพร้อมเสิร์ฟ

4. แกงมัสมั่นไก่

เคยขึ้นชาร์ตไปติดอันดับ 1 ของโลก ในการจัดอันดับของอาหารประเภทแกง นั่นคือสิ่งที่การันตีได้ว่าแกงมัสมั่นไก่เป็นแกงที่อร่อยและเด็ดจริง

วิธีการแกงมัสมั่นไก่

• นำกระทะตั้งเตาใช้ไฟปานกลาง ใส่น้ำมันพืชที่เตรียมไว้ลงในกระทะรอจนน้ำมันร้อน นำพริกแกงลงไปผัดให้ได้กลิ่นหอม แล้วปรุงรสด้วย น้ำปลา น้ำตาล น้ำมะขามเปียก และผงปรุงรส ชิมรสชาติให้ได้รสที่เข้มข้น
• จากนั้นเติมถั่วลิสงคั่วลงไปผัด คนให้เข้ากัน ตามด้วยเติมหัวกะทิลงไปผัด 1 ถ้วยตวง ผัดจนมีกลิ่นหอม ถ้าน้ำพริกแห้งเกินไปให้ค่อยๆ เติมหางกะทิลงไป
• ผัดจนกะทิแตกมันและมีกลิ่นหอม ให้ใส่ไก่ลงไปพร้อมลูกกระวาน และใบกระวานเคียวจนมีกลิ่นหอม
• ใส่มันฝรั่ง และมันเทศลงไป ตามด้วยหัวกะทิที่เหลือ
• เคี่ยวด้วยไฟอ่อนๆ จนเนื้อไก่เปื่อย ชิมรสอีกครั้งให้ได้รสชาติที่ถูกใจ เป็นอันเสร็จปิดไฟพร้อมตักเสิร์ฟกันได้เลย

5. ไข่พะโล้

เมนูที่เชื่อว่าทุกคนเคยได้กินมาแล้วอย่างน้อย 1 ครั้งในชีวิต เป็นเมนูที่สามารถกินได้ทั้งเด็กและผู้ใหญ่

วิธีทำไข่พะโล้

• ตั้งน้ำในหม้อ ใส่เกลือนิดหน่อย ใส่ไข่ต้มเป็นเวลา 6-7 นาที ปอกเปลือกแล้วพักไว้
• โขลกรากผักชี กระเทียม พริกไทย (สามเกลอ) เข้าด้วยกัน ผัด 3 เกลือกับน้ำมันด้วยไฟกลางให้หอม ใส่ข่าอ่อนผัดลงไป
• ใส่น้ำตาลมะพร้าวลงไป ค่อยๆเคี่ยวให้สีเริ่มเข้ม
• ใส่หมูสามชั้นและสันคอหมูลงไป
• ผัดให้พอสุก ให้เนื้อหมูเริ่มตึงปรุงรสด้วย ซีอิ๊วขาว น้ำตาลทรายแดง และซีอิ๊วดำเล็กน้อย ค่อยๆเติมน้ำซุปแล้วเคี่ยวต่ออีกประมาณ 1 ชั่วโมง
• ใส่น้ำมะขามเปียกเพื่อให้รสชาติกลมกล่อม ตักใส่ชามโรยผักชีเพื่อความหอมและสวยงาม

สรุป อาหารภาคกลาง มีคุณค่าทางโภชนาการครบครัน

ด้วยความหลากหลายของรสชาติ ผสมผสานกับรสชาติความอร่อยที่หาชาติอื่นเทียบได้ยาก คุณค่าทางโภชนาการก็ครบครัน จึงทำให้อาหารไทยภาคกลางเป็นอาหารที่โด่งดังไปทั่วโลก มีร้านอาหารไทยเปิดอยู่ในประเทศต่างๆมากมายหลายแห่ง นี่แหละครับ อาหารภาคกลาง ของไทย

อ้างอิง

[1] thaifoodtoday. (2024). อาหารภาคกลาง. Retrieved from thaifoodtoday

[2] muaysoraya.wordpress. (2024). ประวัติอาหารภาคกลาง. Retrieved from muaysoraya.wordpress

[3] cooking.kapook. (October 21, 2022). 29 สูตรอาหารไทย 4 ภาค เมนูกับข้าวและแกงไทยทำง่ายอร่อยแบบโฮมเมด. Retrieved from cooking.kapook